Avrupa’nın güneybatısında yer alan İspanya, Portekiz ve Fransa’nın bazı bölgeleri, pazartesi günü yaşanan ve milyonlarca insanı etkileyen devasa bir elektrik kesintisi ile sarsıldı. Söz konusu ülkelerin bazı bölgelerinde başlayan kesinti; ulaşımı, haberleşmeyi ve kritik altyapıyı felce uğrattı. Aradan geçen saatlere rağmen olayın tam nedeni kesinleşmiş değilken, yetkililer siber saldırı olasılığını dışladı.
İspanya, Portekiz ve Fransa’da elektrik kesintisi
İspanya’da yerel saatle 12:30 sularında başlayan kesinti, başkent Madrid’den Barselona, Valencia, Sevilla gibi büyük şehirlerine kadar geniş bir coğrafyada etkili oldu. Kesinti kısa sürede Portekiz’e ve Fransa’nın güneybatı bölgelerine de yayıldı. Lizbon, Porto ve çevresi karanlığa gömülürken, Fransa’nın Bask kıyıları ile Burgonya bölgesinde de benzer sorunlar yaşandı.
Ulaşım durdu, hastaneler ve havaalanları jeneratörlere geçti
Madrid metrosu tamamen tahliye edilirken, şehirdeki trafik ışıkları çalışmadı. Lizbon ve Porto’daki metro hatları durdu, tren seferleri iptal edildi. İspanyol havaalanı işletmecisi Aena, etkilenen havalimanlarında jeneratörlerin devreye alındığını duyurdu. Aynı şekilde Madrid’deki acil servislerin de yedek enerjiyle çalıştığı belirtildi.
Portekiz polisi, trafik yönetimi için sahadaki polis sayısını artırdı ve özellikle asansörlerde mahsur kalanlara müdahale için yoğun mesai harcadı.
Elektrik neden kesildi? “Nadir görülen atmosferik bir olay” suçlanıyor
Kesintinin hemen ardından birçok iddia ortaya atılsa da resmi makamlar sabotaj ya da siber saldırı ihtimalini reddetti. Portekiz’in ulusal şebeke operatörü REN, kesintiye “nadir görülen bir atmosferik fenomen” olan indüklenmiş atmosferik titreşimin neden olduğunu açıkladı. REN’in açıklamasına göre, İspanya’nın iç kesimlerinde yaşanan ani sıcaklık değişimleri, çok yüksek gerilim hatlarında (400 kV) olağandışı salınımlara yol açtı. Bu durum, Avrupa’nın elektrik şebekeleri arasındaki senkronizasyonu bozarak domino etkisiyle kesintiye neden oldu.
İspanya’nın ulusal elektrik sistemi operatörü Red Eléctrica’dan (REE) Eduardo Prieto ise bu büyüklükteki bir kesintinin Avrupa ağlarının dayanabileceği sınırların ötesinde olduğunu söyledi. Prieto, “İspanya ve Fransa şebekeleri arasındaki bağlantı koptu, bu da sistemin çökmesine yol açtı” dedi.
Elektrik geri dönmeye başladı ama olağanüstü hal sürüyor
Pazartesi gecesi itibarıyla İspanya’nın kuzey, güney ve batısındaki bazı bölgelerde elektrik yeniden sağlandı. REE, ülke genelinde elektriğin tamamen geri gelmesinin 6 ila 10 saat sürebileceğini açıkladı. Ancak Portekiz’de süreç daha hızlı ilerledi. Salı sabahına gelindiğinde 6,5 milyon haneden 6,2 milyonuna yeniden elektrik verildiği bildirildi.
Portekizli enerji şirketi REN, ülkedeki 89 trafo ve anahtarlama istasyonundan 85’inin yeniden devreye alındığını duyurdu. Lizbon şehir merkezi de dahil olmak üzere birçok bölgede elektrik geri geldi. Ancak Madrid gibi bazı büyük şehirlerde sokak aydınlatmaları hâlâ tam olarak çalışmıyor.
İspanya’da olağanüstü hal uygulaması bölgesel olarak devam ediyor. Madrid, Endülüs ve Extremadura, merkezi hükümetten kamu düzeni ve temel hizmetlerin yönetimi için destek talep etti.
Portekiz Başbakanı’ndan açıklama: “Zaman kaybına tahammül yok”
Portekiz Başbakanı Luis Montenegro, yaşanan krizle ilgili olarak sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “Siber saldırıya dair herhangi bir belirti yok” dedi. Montenegro, hükümetin güvenlik güçleri, sağlık hizmetleri, yakıt tedarikçileri ve Avrupa kurumlarıyla yakın temas halinde olduğunu belirterek, “Zaman kaybına tahammülümüz yok” ifadelerini kullandı.
Tam normalleşme bir haftayı bulabilir
Portekizli enerji şirketi REN, elektrik şebekelerinin tamamen dengelenmesinin ve Avrupa genelinde enerji akışlarının yeniden düzenlenmesinin bir haftaya kadar sürebileceğini belirtiyor. Bu süre zarfında bölgesel kesintilerin tekrar yaşanması ihtimali göz ardı edilmiyor.
İlginizi çekebilir: Türkiye, Ay’a gidiyor