Dünya, 2024 yılı boyunca aurora borealis (kuzey ışıkları), güneş tutulması ve süper ay gibi birçok önemli gökyüzü olayına şahitlik etti. Yeni yıl ise daha yılın ilk haftalarında büyüleyici bir olayla başlıyor: Gezegenlerin geçit töreni. Bu olay, Güneş Sistemi’ndeki birçok gezegenin aynı anda gece gökyüzünde görülebilmesine olanak sağlıyor.
Gezegenlerin geçit töreni: Altı gezegen bir arada
Bu kez gece gökyüzünde altı gezegen bir araya geliyor: Venüs, Mars, Jüpiter, Satürn, Neptün ve Uranüs. Bu gezegenler, 21 Ocak 2025 tarihinden birkaç gün önce başlayarak, şubat ayının son haftasına kadar gözlemlenebilecek. Mars, Venüs, Jüpiter ve Satürn’ü çıplak gözle görmek mümkün olacak. Neptün ve Uranüs için teleskop gibi yüksek güçte bir görüntüleme cihazı gerekecek.
En iyi gözlem zamanı
Kuzey Yarımküre’de gezegenleri en iyi izleme zamanı, yerel saatle 20.30 civarında, gün batımından hemen sonra olacak. Bu saatten sonra Venüs, Satürn ve Neptün’ü ufukta görmek mümkün. Ancak gece yarısına kadar bu gezegenler ufkun altına inecek. Daha sonra Mars, Jüpiter ve Uranüs gece boyunca görülmeye devam edecek ve Mars en son gelmeye devam edecek. Mars güneş doğmasından hemen önce ufkun altına inecek.
Bu geçit, öncekilere kıyasla oldukça uzun sürecek çünkü gezegenler, gökyüzünde avantajlı pozisyonlarda bulunuyor. Altı gezegen de şubat ayının son haftasına kadar her gece görülebilecek.
Yedi gezegen geçidi
Şubatın son günlerinde, Merkür’ün de kısa bir süreliğine katılmasıyla yedi gezegen bir araya gelecek. Bu durum, gezegen geçidini daha çarpıcı hale getirecek. Ancak Merkür, Satürn ve Neptün gün batımında güneşe çok yakın olacağı için hepsini bir arada görmek zor olacak.
Mart ayında sona erecek
Mart ayı başladığında Merkür, Satürn ve Neptün güneşe yaklaşıp görünmez hale gelecek. Venüs de bu üçlüyü takip edecek. Geriye sadece Jüpiter, Mars ve Uranüs gece gökyüzünde kalacak.
Gezegenlerin geçit töreni nerelerde görülebilecek?
Bu geçit ABD, Kanada ve Meksika dahil olmak üzere Kuzey Amerika’nın çoğu yerinden görülebilecek. Kaliforniya, Teksas, Ohio ve New York gibi şehirlerdeki gözlemevlerinden, Kanada’nın Calgary ve Meksika’nın Meksiko Şehri’ne kadar her bölgede altı gezegen rahatça izlenebilecek.
Türkiye’den görülecek mi?
Türkiye’den ise Jüpiter, Mars ve Satürn gibi parlak gezegenler çıplak gözle görülebilecek. Uranüs ve Neptün gibi sönük gezegenleri görmek için de bir teleskop gerekebilir.
Hangi gezegenler ne zaman görülebilecek?
Mars, Venüs, Jüpiter ve Satürn çıplak gözle rahatlıkla görülebilecek. Ancak daha uzak ve soluk gezegenler olan Uranüs ve Neptün’ü görmek için teleskop ya da yüksek güçlü bir dürbün kullanmanız gerekecek. En iyi gözlem zamanı ise gün batımından hemen sonra olacak.
Neptün ve Uranüsü görmek için en az 8 inç (20 cm) çapında bir teleskop gerekecek. Teleskop yoksa, Venüs, Mars, Jüpiter ve muhtemelen Satürn’ü çıplak gözle görmek mümkün olacak.
Işık kirliliğinden uzak bir yerde olmanız önemli. Gökyüzünü bulutlardan arınık bir gece tercih edin. Şubat ayının sonlarında yedi gezegenü izlemek isterseniz, gezegenlerin bazısı güneşe çok yakın olacağından dikkatli olmalı ve UV korumasına sahip bir ekipman kullanmalısınız.
Gezegenler nasıl bulunacak?
Neptün ve Uranüs, Satürn ve Venüsün yakın konumları işinizi zorlaştırabilir. CNET‘in haberine göre Stellarium’un web sitesini kullanabilirsiniz. Android ve iOS için Star Walk 2 uygulaması da oldukça kullanışlı.
Gezegen geçidi nedir?
Gezegen geçidi, dört veya daha fazla gezegenin gece gökyüzünde bir araya gelmesine verilen gayri resmi bir terim. Resmi olarak “gezegen hizalanması” olarak adlandırılır ancak bu terim gezegenlerin tümünün tamamen düz bir hizada dizilmesi anlamına gelmez. Günlük kullanımda her iki terim de aynı olguyu ifade eder: Dünya’nın perspektifinden, gece gökyüzünde birden fazla gezegenin görülebilir olması.
İlginizi çekebilir: NASA astronotları uzayda mahsur kaldı