Bu haftanın en sıcak konusu diyebileceğimiz Çin merkezli yapay zeka girişimi DeepSeek, popülerliğinin artmasıyla birlikte Avrupa’da veri koruma gözlemcilerinin radarına da giriş yaptı. Avrupa’daki tüketici örgütleri tarafından oluşturulan bir koalisyon olan Euroconsumers, İtalya’nın veri koruma otoritesi DPA’ye şikayette bulundu.
DeepSeek inceleme altında
Euroconsumers, DPA’ye yaptığı şikayet başvurusunda DeepSeek’in tüketicilerin kişisel verileri nasıl ele aldığının incelenmesi talebinde bulundu. Konuya ilişkin açıklamasında “İtalya’daki milyonlarca insanın verileri risk altında” ifadelerine yer veren DPA, DeepSeek’ten bilgi talep ettiğini ve girişimin bu talebe cevap vermek için 20 günü olduğunu da sözlerine ekledi.
DPA’in DeepSeek’ten ayrıntılı açıklama yapmasını istediği konular ise şu şekilde:
- Toplanan kişisel veriler nelerdir?
- Bu veriler hangi kaynaklardan elde ediliyor?
- Veriler hangi amaçlarla kullanılıyor?
- Yapay zeka modelini eğitmek için hangi bilgiler kullanılıyor?
- Bu işlemler için yasal dayanak nedir?
- Verilerin Çin’deki sunucularda nasıl saklandığı ve güvenliği hakkında detaylar
DPA, DeepSeek’in mevcut açıklamalarını yetersiz buluyor
Öte yandan, DeepSeek’in kullanıcı verilerini ele alma şeklinde şu iki nokta dikkat çekiyor:
- DeepSeek, Çin’de geliştirildiği gibi operasyonlarını da Çin’de yürütüyor
- Şirketin gizlilik politikası, topladığı bilgi ve verilerin Çin’de sakladığını belirtiyor
Bunlara ek olarak DeepSeek’in gizlilik politikasında, şirketin verileri Çin hükümetine aktarması halinde bunun ilgili veri koruma yasalarının gerekliliklerine uygun olacak şekilde yapıldığı ifade ediliyor. Gelgelelim, Euroconsumers ve DPA, bu açıklamanın yeterli olmadığını düşünüyor.
Euroconsumers, geçen yıl Elon Musk’ın yapay zeka girişimi xAI’ın yapay zeka modeli Grok’a karşı dava açmış ve bu davayı kazanarak veri gizliliği konusunda büyük bir etkiye sahip olduğunu kanıtlamıştı. Ancak DeepSeek’e açılan bu ilk soruşturma, Avrupa Birliği’nin Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) ile yapay zeka teknolojileri arasındaki gerilimin artabileceğine işaret ediyor. Dahası, soruşturma, Çin merkezli yapay zeka firmalarının uluslararası düzenleyicilerle karşı karşıya kalabileceğini ve veri güvenliği konusunda küresel bir tartışma haline geldiğini gösteriyor.
Oyun değiştirici mi, yoksa daha büyük bir planın parçası mı?
DeepSeek-V3 isimli yapay zeka modeli App Store’da ChatGPT’yi dahi geçerek en çok indirilen uygulama olan; Bitcoin’in değerinin 100 bin doların altına inmesine ve NVIDIA gibi yapay zeka devlerinin hisselerinin düşmesine yol açan DeepSeek, özellikle de Çin merkezli bir girişimin bünyesinde olmasıyla şüpheleri üzerine çekiyor. Bu konuya ilişkin DeepSeek’in bir “oyun değiştirici” olduğunu söyleyenler olduğu gibi, ABD’li teknoloji şirketlerinin hisselerini etkilemek üzere geliştirilmiş daha karmaşık bir planın parçası olduğunu düşünenler de mevcut.
DeepSeek’in Avrupa Birliği’nin sıkı veri koruma yasalarına ne derece uyup uymadığı önümüzdeki günlerde belli olacak, ancak burada olası bir yasaklanmanın söz konusu olduğunu da hatırlamak gerekiyor. İtalya hükümeti, ilk popülerlik kazanmaya başladığı yıllarda benzer nedenlerle ChatGPT’ye ülke genelinde erişim engeli getirmiş ve bunu yapan ilk batılı ülke olmuştu.
İlginizi çekebilir: Çin’den yeni atak: Alibaba, yeni yapay zeka modeli Qwen 2.5-Max’i duyurdu