Google’ın Android telefon üreticileriyle yaptığı ön yükleme anlaşmalarına bu kez de Japonya müdahale etti. Japonya Adil Ticaret Komisyonu (Japan Fair Trade Commission – JFTC), Google’a karşı resmi bir “durdurma emri” (cease and desist order) yayınladı. Komisyon, Google’dan Android telefonlarda kendi uygulamalarına ayrıcalıklı davranılmasını sağlayan tüm girişimlere son vermesini talep etti.
Japonya, Google için düğmeye bastı
JFTC, Google’ın telefon üreticilerine baskı uygulayarak, Android cihazlarda Google Chrome ve Google Arama uygulamasının önceden yüklü olarak gelmesini zorunlu kıldığını belirtiyor. Ayrıca bu uygulamaların simgelerinin ana ekranda yer almasının da şart koşulduğu ifade ediliyor. Söz konusu uygulamaların öntanımlı (varsayılan) olarak ayarlanması da anlaşmaların bir parçasıydı.
Komisyona göre bu durum, Google’ın Android cihazlara uygulama yüklemek için vazgeçilmez olan Google Play ekosisteminin sağlayıcısı olmasından kaynaklanan pazardaki gücünü kötüye kullanması anlamına geliyor. Android üreticileri, cihazlarını kullanıcıya sunmadan önce Google Play hizmetlerini yüklemek zorunda kalıyor; bu da Google’ın uygulama önceliği için pazarlık gücünü artırıyor.
JFTC’nin en dikkat çeken iddiası ise bu anlaşmaların yalnızca teknik zorunluluklarla sınırlı kalmadığı yönünde. Komisyon, Google’ın bazı Android telefon üreticilerine reklam gelirlerinden pay verme sözüyle bu ön yükleme uygulamalarını cazip hale getirdiğini ileri sürüyor. Aralık 2024 itibarıyla altı Android telefon üreticisinin Google ile bu türden gelir paylaşımına dayalı anlaşmalara sahip olduğu belirtiliyor. Bu uygulamaların en az Temmuz 2020’den bu yana sürdüğü tahmin ediliyor.
Söz konusu karar, Ekim 2023’te başlatılan bir soruşturmanın ardından geldi. Karar ayrıca, Japonya Ekonomi Bakanı Ryosei Akazawa liderliğinde bir heyetin, ABD ile gümrük tarifeleri konusunda müzakereler yapmak üzere Washington’a gideceği hafta açıklandı. Bu bağlamda, Japonya’nın teknoloji alanındaki rekabet düzenlemeleri konusundaki duruşunu net bir şekilde ortaya koyduğu yorumları yapılıyor.
Benzer tekelleşme endişeleri daha önce ABD tarafından da dile getirilmişti. Kasım 2024’te, ABD Federal Yargıcı Amit Mehta, Google’ı “arama motoru sektöründe bir tekel” olarak tanımlamış ve şirketin Chrome tarayıcısını elden çıkarması gerektiğini söylemişti. Bu açıklamalar sonrası dikkatler Google’ın hakimiyetine çevrilmişti. ABD’de konuyla ilgili delil duruşmasının bu ay başlaması, tam kapsamlı davanın ise Mayıs ayında görülmesi planlanıyor.
Google cephesinden konuya ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.
İlginizi çekebilir: Gemini’ye Google Fotoğraflar desteği geldi